De Tweede Wereldoorlog – voor de een is het nog een herinnering, voor de ander is het een catastrofe uit een ver verleden. Maar iedereen kent wel de verhalen uit de oorlog, zoals bijvoorbeeld die van de zusjes Johanna en Mirjam Hoogstraal. We zien hen op de voorkant van de omslag, spelend in een bloemenveld. Met de gele ster op hun jurk staan ze symbool voor de zwartste bladzijdes uit de geschiedenis.
De oorlog markeert een tijd van chaos, van conflict, van strijd – en in die turbulentie ontstaan menselijke verhalen. In deze bundel lees je zo over een Joods meisje dat weet te ontsnappen uit een trein, over een boekverkoper die vreest voor zijn voortbestaan en over vrouwen in een Jappenkamp.
Voor veel mensen veranderde de oorlog hun leven in een oogwenk. Plots moesten ze zich plooien naar de nieuwe werkelijkheid – goedschiks of kwaadschiks.
Productspecificaties
Titel: Historische Verhalen. Korte verhalen uit de Tweede Wereldoorlog
Diverse auteurs
Prijs: €17,50
Voorwoord
Op het omslag van deze bundel zien we de zusjes Johanna en Mirjam Hoogstraal. Ze werden respectievelijk geboren op 11 september 1933 en 18 maart 1935 in Apeldoorn. Met hun ouders, Izaäc en Hilde, woonden ze in hun geboorteplaats. Totdat ze in de nacht van 2 op 3 oktober 1943 uit hun huis gehaald werden en gedeporteerd werden naar kamp Westerbork. Na jarenlang in verschillende kampen te hebben gezeten, kwamen Johanna en Mirjam op 28 september 1944 in Auschwitz om het leven, samen met hun moeder Hilde. Vader Izaäc stierf tijdens een van de dodenmarsen, ergens in Midden-Europa – zijn sterfdatum is administratief vastgesteld op 28 februari 1945.
Het verhaal van de familie Hoogstraal is er een van velen. De Tweede Wereldoorlog is een periode vol van conflicten, met verandering, met strijd. En daarmee is het een tijd die zich goed leent als inspiratiebron voor verhalen. Want juist in chaos ontstaan de menselijke verhalen die het waard zijn om te vertellen, juist als er iets verandert in het alledaagse leven – of dat nou goedschiks of kwaadschiks gaat – ontkiemt zich iets dat kan uitgroeien tot een verhaal dat je raakt. Daarom heeft Uitgeverij Historische Verhalen een schrijfwedstrijd uitgeschreven met de Tweede Wereldoorlog als thema, waarvan de vijftien beste vertellingen zijn verzameld in dit boek.
In het heden weerklinkt altijd het verleden, maar nog nooit stonden de verhalen zo dicht bij ons als in deze bundel. Het gaat om vertellingen van onze ouders of grootouders, vertellingen die sommigen van ons aan de keukentafel hebben gehoord. Zo zijn de verhalen Sara, over een Joods meisje dat uit een trein ontsnapt, en Het meisje en het gehalveerde huis, over een gezin dat de oorlog meemaakt in Polen, gebaseerd op familieverhalen.
In andere vertellingen reizen we de wereld over. In de verhalen Water en Onder de Hemelboom belanden we in Nederlands-Indië, waar Japan de archipel bezet heeft en een schrikbewind voert. In Kersenbloesem lezen we over een jonge vrouw uit Korea die gedwongen wordt om te werken als troostmeisje voor Japanse soldaten.
In sommige verhalen blijven we juist dicht bij huis, zo gaat Achter de winkelruit over een Amsterdamse boekhandelaar en Als de sneeuw blijft vallen over een Amsterdams jongetje aan het einde van de oorlog. In Ik laat je niet achter en Mila of de magische bunker krijgen we een inkijkje in Kamp Schoorl; en in Eiland in de schaduw leven we mee met een vrouw op Ameland die bestempeld werd als moffenmeid.
De verhalen Overwinning en Duel tot het donker nemen ons mee maar het front, waar we lezen over soldaten die vechten, maar misschien meer tegen zichzelf dan tegen de vijand. In Grote zussen huilen niet leven we mee met twee kinderen die naar Nederland worden gehaald via een kindertransport; in De jongste held gaan we met een jongen mee naar Berlijn om Adolf Hitler te ontmoeten.
Zoals altijd bij Historische Verhalen zijn de verhalen een mengeling van feiten en fictie, waarbij de histori- sche realiteit is ingekleurd met fictieve elementen. Het resultaat zijn aangrijpende verhalen, met af en toe een vleugje hoop. Het zijn verhalen over mensen zoals jij en ik, over leed en liefde, over wanhoop en het kleine geluk.
Hoewel deze bundel lang niet altijd vrolijk stemt, hoop ik dat je de verhalen zal waarderen en plezier haalt uit de schrijfkunsten van deze getalenteerde auteurs.
Rik van der Vlugt
Uitgever